برای دوست‌داران ادبیات روسیه انتخاب بین این دو نویسنده بزرگ همیشه سخت بوده. شاید چون آثار این دو فیلسوف رو با واسطه ترجمه میخونیم و میشه گفت شناخت بلاواسطه‌ای نداریم. دلیلش هم اینه که معمولا مترجم مشترکی دارن.
فکر کردم شاید بهتره به نظر روشنفکران روسیه نگاهی بیندازم و ببینم انتخاب آنها کدام است؟
روشنفکران روسیه به طور کلی برای چند نویسنده کشور خودشون احترام ویژه‌ای قائل هستند و هر یک به دلایل مختلف ممکن است نویسنده‌ای را برتر از دیگران بدانند. با این حال، دو نویسنده که بیشترین تحسین را از سوی روشنفکران روسی دریافت کرده‌اند و به عنوان برترین‌ها شناخته می‌شوند، لئو تولستوی و فئودور داستایفسکی هستند:
لئو تولستوی (۱۹۱۰ - ۱۸۲۸) به عنوان یکی از بزرگترین نویسندگان رئالیسم جهان شناخته می‌شود. آثار او مانند "جنگ و صلح" و "آنا کارنینا" نه تنها به دلیل عمق روانشناسی شخصیت‌ها، بلکه به دلیل توصیفات دقیق و جامع از اجتماع و تاریخ روسیه مورد تحسین قرار گرفته‌اند. تولستوی همچنین به دلیل نگرش‌های فلسفی، اخلاقی و اجتماعی‌اش مورد احترام است.
فئودور داستایفسکی (۱۸۸۱ - ۱۸۲۱) به خاطر عمق روانشناسی و بررسی مسائل اخلاقی و فلسفی در آثارش مانند "جنایت و مکافات"، "برادران کارامازوف" و "ابله" به عنوان یکی از بزرگترین نویسندگان جهان شناخته می‌شود. داستایفسکی با توجه به پیچیدگی‌های روانی و معنوی شخصیت‌هایش، بسیاری از روشنفکران را تحت تأثیر قرار داده و به عنوان پیشتاز ادبیات اگزیستانسیالیستی در نظر گرفته می‌شود.
این دو نویسنده اغلب به عنوان نمادهای بزرگ ادبیات روسیه معرفی می‌شوند و در بحث‌های ادبی و فرهنگی، معمولاً بحث بر سر برتری یکی بر دیگری مطرح می‌شود. با این حال، نویسندگان دیگری مانند آنتون چخوف، میخاییل بولگاکف و نیکلای گوگول نیز به خاطر تأثیرات عمیقشان بر ادبیات روسی و جهانی، توسط روشنفکران روس مورد تحسین قرار می‌گیرند.
در نهایت؛ انتخاب بین این دو فیلسوف بزرگ کار واقعا دشواری است.
