۳۰ ویژگی انسان مدنی
محمود سریع القلم
استاد دانشگاه شهید بهشتی
۱. به شهروندان عادی بیشتر احترام بگذارد تا کسانی که پست و
مقام دارند؛
۲. بتواند سی صفحه در مورد خود، روحیات و افکار خود بدون حتی یک جمله تکراری
بنویسد؛
۳. برای خود به وسعت جهان، احترام قائل باشد؛
۴. در روز حداقل پانزده دقیقه برای شناخت خود
وقت بگذارد؛
۵. از کسی سؤال خصوصی نپرسد؛
۶. برای هر سؤالی، چندین پاسخ متفاوت قائل باشد؛
۷. اختلاف خود با دیگران را با گفت وگو حل کند؛
۸. مبنای قضاوت در مورد انسانها: 95 درصد باطن
و عمل آن ها، 5 درصد، ظاهرشان؛
۹. انتظارات خود را از دیگران به حداقل برساند.
با توانایی های خود زندگی کند؛
۱۰. راست گویی و درست کاری را نه صرفاً یک فضیلت فردی بلکه
استوانه آفرینش بداند؛
۱۱. برای کل جامعه و آینده آن تلاش کند و نه
صرفا در گروه و اطرافیان خود؛
۱۲. روزی پانزده دقیقه با گُل و گیاه وقت
بگذراد، رنگها را تقدیر کند شاید قدری از سیاست، پول و خودنمایی فاصله گیرد؛
۱۳. در صف خودپرداز بانک، یک متر از کسی که مشغول کار بانکی است
فاصله بگیرد؛
۱۴. با عذرخواهی، فضای تنش ها را تخفیف دهد؛
۱۵. از نیاز به نمایش، عبور کرده باشد؛
۱۶. اگر می خواهد ثروتمند شود، نهاد های دولتی
و حکومتی را ترک کند؛
۱۷. بر کسانی که با او تفاوت فکری و سلیقه ای دارند، القاب
نگذارد؛
۱۸. در زندگی اجتماعی و سیاسی: 95 درصد فکر و
مطالعه و استدلال، 5 درصد حس، شایعات و فضاها.
۱۹. تا بتواند در رانندگی بوق نزند؛
۲۰. به گونهای رفتار کند که صاحبان قدرت سراغ
او بیایند و نه بالعکس؛
۲۱. بخش مهمی از زندگی خود را برای بجا گذاشتن
میراثی ارزشمند برای جامعه، طراحی کند؛
۲۲. هنگام به کار انداختن برف پاک کنها برای شستشوی شیشهها،
اتومبیل های اطراف را کثیف نکند؛
۲۳. برای هر انسانی، مستقل از اینکه چه فکری
دارد و به کدام گروه تعلق دارد، ارزش انسانی قائل باشد؛
۲۴. از دوستیها و به خصوص حلقه اول دوستان
خود، مانند گُل مراقبت کند؛
۲۵. حداقل در دو کار گروهی به طور دائمی، برای فرونشاندن منیتهای خود، مشارکت کند؛
۲۶. اعتبار فکری افراد را در متون قابل اتکایی که تولید کردهاند، بداند؛
۲۷. وارد شبکه ذهنی منتقدین خود شود تا جهان آنها را بهتر درک کند؛
۲۸. در رفتار اجتماعی و اخلاق فردی، قابل پیش بینی باشد؛
۲۹. به هیچ فرد، گروه و ملتی دشنام ندهد. با
مخالفین خود، حقوقی رفتار کند؛
۳۰. شأن و منزلت خود را به مراتب بالاتر از
کسانی بداند که پست و مقام و منصب دارند.